Tijdens de eerste Coronagolf en lockdown in 2020 hielden we middels continu kwalitatief onderzoek een vinger aan de pols van mentaal Nederland. Corona bleek een prachtige katalysator voor onderstromen in de Nederlandse samenleving. Vooral tijdens de eerste lockdown kwamen veel diepere behoeftes aan een beter leven en een betere wereld naar boven. In die periode schreven we deze reeks artikelen.

IEDEREEN WIL OPEENS EEN
DUURZAME WERELD

10 april 2020

Onderstroom

Het is een opvallend resultaat in ons Corona-onderzoek. Bijna iedereen wil dat we met elkaar een meer duurzame wereld creëren. Qua natuur, maar ook in relatie tot hoe we met elkaar omgaan en hoe de wereld economisch in elkaar zit. Wat is hier aan de hand? Is er in Nederland door Corona opeens een aardverschuiving naar links gaande? Nee. Er is hier sprake van een onderstroom die al veel langer gaande was. Een onderstroom die door de Coronacrisis nu veel zichtbaarder wordt.

Twee groepen

Als het gaat om duurzaamheid in de meest brede zin van het woord (people, planet, profit), dan zijn er twee groepen in Nederland die nogal een contrast vormen. Aan de ene kant de zichtbare, progressieve groep, vaak politiek links gekleurd, gekenmerkt door voor- en tegenstanders, waar de alarmbel steeds harder wordt geluid en waar schaamte een steeds grotere rol gaat spelen. Anderzijds heb je de rest van Nederland, waarvan bijna iedereen “aan zijn water aanvoelt” dat het anders moet in deze wereld, maar niemand er eigenlijk iets mee doet. Ze praten er nauwelijks over en passen hun gedrag er ook niet op aan.

Logisch

Die tweede groep (meerderheid van de Nederlanders) vraagt om meer uitleg. Hoe moeten we hen zien? Als hypocriet? Onbewust? Lethargisch? Ze hebben in ieder geval weinig affiniteit met de progressieve duurzaamheidsgroep en al zeker niet met het wij / zij denken of de schaamte die daarbij hoort. Duurzaamheid (waar ze overigens een scala aan andere woorden voor gebruiken) is voor hen niet meer dan logica. Deze gewone, gemiddelde Nederlanders snappen en voelen dat hoe we nu met de wereld omgaan, niet logisch is. Dat snappen ze omdat ze zien dat mensen steeds meer gestressed worden, dat communities steeds meer onder druk komen te staan, dat we in de wereld steeds meer opmaken en vervuilen en dat de welvaart steeds minder eerlijk verdeeld wordt. Maar het is niet alleen rationeel, het is ook sterk emotioneel. Ze voelen dit ten diepste, simpelweg omdat veel ontwikkelingen in de samenleving niet meer van de menselijke maat zijn. “Het wordt steeds moeilijker om gewoon mens te zijn, om je mens te voelen.”

Onmacht

Tot andere keuzes of ander gedrag leidt het echter nauwelijks. Niet omdat mensen het niet willen. Maar omdat het onderwerp simpelweg te groot is. Je wil geen éénling zijn in je eigen sociale omgeving. Je voelt jezelf dief van je eigen portemonnee als jij wel goed doet en de rest van de wereld niet. Experts steggelen over wat wel of niet goed duurzaam gedrag is. Je volgt simpelweg de kaders in de maatschappij, ook als die niet duurzaam zijn. Je wordt continu verleid tot consumeren. En er zit een sterk verslavende kant (dopamine) aan allerlei met name online concepten. De optelsom van dit alles is onmacht. Onmacht t.o.v. grotere krachten in de wereld. Onmacht die vraagt om leiderschap. Leiderschap die ze nu niet voelen, omdat de progressieve groep ze niet lijkt te begrijpen (moeten, schaamte) en “Den Haag” in zijn geheel vooral gezien wordt als een partijpolitieke belangenstrijd.

Onderstroom komt naar boven

Wat is er nu dan anders? Waarom komt die onderstroom van breed duurzaamheidsverlangen juist nu in deze Coronatijden zo vocaal naar boven? Daar zijn drie redenen voor. 1. Het gevoel van minder stress, meer samen, de natuur in balans en een eerlijkere economie komt juist in deze Coronacrisis sterk naar voren. Iedereen ziet het letterlijk in zijn eigen leven vorm krijgen. Het leidt tot een collectieve verademing die paradoxaal naast de crisis staat. Of misschien wel niet. “De dood laat ons het ware leven zien.” Minder moeten, meer contact met je buren en vrienden, schoon water in Venetië en zorgmedewerkers als helden i.p.v. voetballers. Zo moet het leven zijn. 2. De realisatie dat het kan. Dat we er eigenlijk best wel dichtbij zijn. Het virus heeft ons in no time in een andere, duurzame modus gebracht. En we blijken met zijn allen, van hoog tot laag, enorm flexibel en inventief te zijn. Dat bewijst dat wij, wij als samenleving, dit kunnen. Het geeft kracht en hoop. En 3. is een shift in leiderschap die we met zijn allen waarnemen. “Den Haag ging over partijbelangen. Nu gaat het opeens over het landsbelang.” Een grote meerderheid heeft respect voor Rutte en zijn kabinet en is blij met de intelligente lock down die zo goed past bij onze volksaard (kaders maar ook eigen verantwoordelijkheid). Blijkbaar kan echt leiderschap dus ook. De vorm van leiderschap waar we zo’n behoefte aan hebben.

Kansen

De kansen voor een duurzamere samenleving zijn dus veel groter dan het eerder leek. En het momentum is nu. De grootste valkuil is dat de motivatie van de meerderheid van de Nederlanders niet goed begrepen wordt. Duurzaamheid is geen overtuiging. Duurzaamheid is een erkenning van menselijkheid. Als je dat goed vorm geeft in leiderschap, beleid, kaders en communicatie, dan zal bijna iedereen zich als mens erkend voelen en mee willen doen.

Voor meer hierover, verdieping, advies, hulp. Bel Maarten Savelberg, 06-54696038.

Tijdens de eerste Coronagolf en lockdown in 2020 hielden we middels continu kwalitatief onderzoek een vinger aan de pols van mentaal Nederland. Corona bleek een prachtige katalysator voor onderstromen in de Nederlandse samenleving. Vooral tijdens de eerste lockdown kwamen veel diepere behoeftes aan een beter leven en een betere wereld naar boven. In die periode schreven we deze reeks artikelen.

IEDEREEN WIL OPEENS EEN DUURZAME WERELD

10 april 2020

Onderstroom

Het is een opvallend resultaat in ons Corona-onderzoek. Bijna iedereen wil dat we met elkaar een meer duurzame wereld creëren. Qua natuur, maar ook in relatie tot hoe we met elkaar omgaan en hoe de wereld economisch in elkaar zit. Wat is hier aan de hand? Is er in Nederland door Corona opeens een aardverschuiving naar links gaande? Nee. Er is hier sprake van een onderstroom die al veel langer gaande was. Een onderstroom die door de Coronacrisis nu veel zichtbaarder wordt.

Twee groepen

Als het gaat om duurzaamheid in de meest brede zin van het woord (people, planet, profit), dan zijn er twee groepen in Nederland die nogal een contrast vormen. Aan de ene kant de zichtbare, progressieve groep, vaak politiek links gekleurd, gekenmerkt door voor- en tegenstanders, waar de alarmbel steeds harder wordt geluid en waar schaamte een steeds grotere rol gaat spelen. Anderzijds heb je de rest van Nederland, waarvan bijna iedereen “aan zijn water aanvoelt” dat het anders moet in deze wereld, maar niemand er eigenlijk iets mee doet. Ze praten er nauwelijks over en passen hun gedrag er ook niet op aan.

Logisch

Die tweede groep (meerderheid van de Nederlanders) vraagt om meer uitleg. Hoe moeten we hen zien? Als hypocriet? Onbewust? Lethargisch? Ze hebben in ieder geval weinig affiniteit met de progressieve duurzaamheidsgroep en al zeker niet met het wij / zij denken of de schaamte die daarbij hoort. Duurzaamheid (waar ze overigens een scala aan andere woorden voor gebruiken) is voor hen niet meer dan logica. Deze gewone, gemiddelde Nederlanders snappen en voelen dat hoe we nu met de wereld omgaan, niet logisch is. Dat snappen ze omdat ze zien dat mensen steeds meer gestressed worden, dat communities steeds meer onder druk komen te staan, dat we in de wereld steeds meer opmaken en vervuilen en dat de welvaart steeds minder eerlijk verdeeld wordt. Maar het is niet alleen rationeel, het is ook sterk emotioneel. Ze voelen dit ten diepste, simpelweg omdat veel ontwikkelingen in de samenleving niet meer van de menselijke maat zijn. “Het wordt steeds moeilijker om gewoon mens te zijn, om je mens te voelen.”

Onmacht

Tot andere keuzes of ander gedrag leidt het echter nauwelijks. Niet omdat mensen het niet willen. Maar omdat het onderwerp simpelweg te groot is. Je wil geen éénling zijn in je eigen sociale omgeving. Je voelt jezelf dief van je eigen portemonnee als jij wel goed doet en de rest van de wereld niet. Experts steggelen over wat wel of niet goed duurzaam gedrag is. Je volgt simpelweg de kaders in de maatschappij, ook als die niet duurzaam zijn. Je wordt continu verleid tot consumeren. En er zit een sterk verslavende kant (dopamine) aan allerlei met name online concepten. De optelsom van dit alles is onmacht. Onmacht t.o.v. grotere krachten in de wereld. Onmacht die vraagt om leiderschap. Leiderschap die ze nu niet voelen, omdat de progressieve groep ze niet lijkt te begrijpen (moeten, schaamte) en “Den Haag” in zijn geheel vooral gezien wordt als een partijpolitieke belangenstrijd.

Onderstroom komt naar boven

Wat is er nu dan anders? Waarom komt die onderstroom van breed duurzaamheidsverlangen juist nu in deze Coronatijden zo vocaal naar boven? Daar zijn drie redenen voor. 1. Het gevoel van minder stress, meer samen, de natuur in balans en een eerlijkere economie komt juist in deze Coronacrisis sterk naar voren. Iedereen ziet het letterlijk in zijn eigen leven vorm krijgen. Het leidt tot een collectieve verademing die paradoxaal naast de crisis staat. Of misschien wel niet. “De dood laat ons het ware leven zien.” Minder moeten, meer contact met je buren en vrienden, schoon water in Venetië en zorgmedewerkers als helden i.p.v. voetballers. Zo moet het leven zijn. 2. De realisatie dat het kan. Dat we er eigenlijk best wel dichtbij zijn. Het virus heeft ons in no time in een andere, duurzame modus gebracht. En we blijken met zijn allen, van hoog tot laag, enorm flexibel en inventief te zijn. Dat bewijst dat wij, wij als samenleving, dit kunnen. Het geeft kracht en hoop. En 3. is een shift in leiderschap die we met zijn allen waarnemen. “Den Haag ging over partijbelangen. Nu gaat het opeens over het landsbelang.” Een grote meerderheid heeft respect voor Rutte en zijn kabinet en is blij met de intelligente lock down die zo goed past bij onze volksaard (kaders maar ook eigen verantwoordelijkheid). Blijkbaar kan echt leiderschap dus ook. De vorm van leiderschap waar we zo’n behoefte aan hebben.

Kansen

De kansen voor een duurzamere samenleving zijn dus veel groter dan het eerder leek. En het momentum is nu. De grootste valkuil is dat de motivatie van de meerderheid van de Nederlanders niet goed begrepen wordt. Duurzaamheid is geen overtuiging. Duurzaamheid is een erkenning van menselijkheid. Als je dat goed vorm geeft in leiderschap, beleid, kaders en communicatie, dan zal bijna iedereen zich als mens erkend voelen en mee willen doen.

Voor meer hierover, verdieping, advies, hulp. Bel Maarten Savelberg, 06-54696038.